Việc xác định xu hướng của thị trường ở thời điểm hiện tại là mạnh hay yếu là công việc quan trọng quyết định giao dịch của nhà đầu tư có thuận lợi hay không. Chỉ báo ADX là loại chỉ báo có thể hỗ trợ nhà đầu tư xác định sức mạnh của xu hướng đang diễn ra. Vậy chỉ báo ADX là gì và cách tính chỉ số ADX như thế nào?
Nội dung bài viết
Chỉ báo ADX là gì?
Chỉ số định hướng trung bình (ADX) là một chỉ báo được phát minh bởi Welles Wilder vào năm 1978. Nếu bạn cứ mặc định rằng khi thấy một đường hướng lên trên có nghĩa rằng mức giá đang tăng thì hẳn sẽ rất khó để sử dụng được ADX. Trên thực tế, ADX đo lường sức mạnh của xu hướng mà không quan tâm đến chiều đi của xu hướng đó. Bởi vậy, đường ADX có thể di chuyển lên trên cả khi xu hướng giảm.
ADX thường được coi là chỉ báo dẫn dắt, bởi lẽ momentum sẽ bắt đầu giảm trước khi mức giá đạt đỉnh hoặc đáy rồi đảo chiều. Đây là nhận định được Wilder đưa ra và xét tổng thể thì nhận định trên là có cơ sở. Tuy nhiên, đừng quên rằng mọi chỉ báo momentum hoạt động tốt nhất trong điều kiện thị trường có xu hướng rõ ràng và sẽ phát ra nhiều tín hiệu sai lệch nếu thị trường có biên độ giới hạn. Trên thực tế thì ADX chủ yếu được áp dụng để phân biệt giữa điều kiện thị trường có xu hướng rõ ràng với thị trường có biên độ giới hạn.
Cách tính chỉ số ADX
ADX hầu như luôn được vẽ cùng với hai chỉ báo khác cung cấp chiều hướng là Chỉ báo hướng âm (-DI) và Chỉ báo hướng dương (+DI). Nhờ vậy, bạn sẽ nhận biết được cả sức mạnh và hướng đi của xu hướng.
ADX được vẽ dưới dạng một dòng duy nhất với các giá trị từ 0 đến 100. Mốc 25 sẽ phân chia giữa “không có xu hướng hoặc xu hướng yếu” với “có xu hướng rõ ràng”. Xu hướng sẽ trở nên mạnh khi ADX nằm trong ngưỡng từ 25 đến 50 và rất mạnh khi đạt ngưỡng 50 đến 75. Khi ADX nằm trong khoảng 75 đến 100 tức là xu hướng đang quá mạnh và bạn nên xem thử xem giá có đang trong tình trạng mua/bán quá mức hay không.
Công thức tính ADX:
ADX = MA ((+ DI) – (-DI)) / ((+ DI) + (-DI))] x 100
Trong đó:
- +DI: hướng chỉ số dương
- -DI: hướng chỉ số âm
Sử dụng ADX không khó, nhưng cách tính toán ADX rất phức tạp. Giống như hầu hết các chỉ số của Wilder, ADX tập trung vào các mức đỉnh và đáy trong phạm vi gần chứ không liên quan tới giá mở/đóng cửa. Trước hết, bạn cần tính toán Chuyển động Định hướng (DM). Khi giá đang có xu hướng tăng, DM sẽ có dấu cộng (+DM) – điều này cho thấy DM đang dương và đỉnh kỳ sau cao hơn kỳ trước. Nếu chiều hướng xuống phía dưới, DM sẽ có dấu trừ (-DM) đây là DM âm và đáy kỳ sau cao hơn kỳ trước.
DM sẽ có dấu dương khi hiệu số giữa mức đỉnh của ngày hôm nay so với đỉnh của ngày hôm qua là một số dương (tức giá hôm nay tăng so với hôm qua – upmove) và hiệu số này phải cao hơn hiệu số giữa đáy của hôm qua với đáy của hôm nay (tức đáy của hôm nay cao hơn hôm qua – downmove). Đồng thời thì hiệu số này phải lớn hơn không. DM là khi downmove> upmove và downmove>0.
Chỉ báo +DI và -DI thực tế được tính như sau:
Cách tính chỉ số ADX
Lưu ý rằng nếu +DM âm thì bạn sẽ chọn 0 là giá trị của +DM. Tương tự, nếu chỉ báo -DM dương thì bạn cũng sẽ chọn giá trị là 0. Wilder đã sử dụng chu kỳ 14 ngày cho DM và cho ATR, nhưng bạn hoàn toàn có thể sử dụng các khung thời gian khác hoặc thay đổi EMA (trung bình động hàm mũ) sang một phiên bản khác.
Wilder đã phát minh ra chỉ báo ADX (và nhiều chỉ báo khác) trước khi máy tính ra đời. Rất may là giờ đây chúng ta đã có các phần mềm tích hợp ADX và các thành phần kèm theo là –DI, +DI. Tuy nhiên, bạn có thể phải tốn sức để nắm được phương pháp tính toán của ADX. Trên biểu đồ ví dụ bên dưới, chúng ta thấy giá đã tăng từ 6 kỳ trước khi đường ADX vượt mốc 25 – mốc biểu thị đang có xu hướng mạnh đáng để bạn đầu tư (tức ADX bị trễ).
Áp dụng chỉ báo ADX
Giờ thì hãy thêm +DI vào ADX (hiển thị trong biểu đồ bên dưới bằng đường nét đứt màu xanh). Điểm giao cắt phía bên trái giữa đường +DI với dòng ADX màu đỏ cho thấy một xu hướng tăng đang được hình thành. Điểm giao cắt bên tay phải cho thấy xu hướng tăng này sắp kết thúc. Hãy xem xét kỹ hơn về điểm giao cắt phía bên trái: nhìn thì cứ tưởng dường như lúc nãy đã trễ để tham gia vào cuộc vui, thế nhưng hãy quan sát chuỗi giá một lần nữa, bạn sẽ thấy giá chỉ đang trong biên độ giới hạn chứ không có xu hướng rõ ràng.
Áp dụng chỉ báo ADX
Biểu đồ tiếp theo cho thấy một bức tranh lớn hơn về tình huống tương tự. Sau khi vẽ đường kháng cự (màu đỏ), ta thấy rằng đường này hướng lên trên và có thể quên mất rằng đã có lúc giá đi ngang (đánh dấu vàng hai đường màu xanh). Chúng ta không có được breakout cao hơn mức đỉnh lúc trước mãi cho tới khi kết thúc đường màu xanh (giá không còn đi ngang nữa). Nếu không có ADX thì chúng ta rất có thể đã không phát hiện được việc này.
Bây giờ hãy cùng quan sát biểu đồ ADX khi đã có cả đường +DI và –DI (đường –DI có màu xanh lá). Lưu ý rằng khi giá trong cửa sổ trên cùng bắt đầu tăng, đường -DI cắt xuống dưới đường +DI và tiếp tục duy trì trong hầu hết thời gian mà xu hướng tăng đang được hình thành. Như trong các hệ thống sử dụng giao cắt khác, khi đường +DI cắt lên phía trên đường -DI sẽ là tín hiệu mua.
Tại vùng biểu đồ phía bên phải, khi đường hỗ trợ bị phá vỡ, đường –DI cắt lên phía trên đường +DI. Xin nhắc lại lần nữa, đừng bị đánh lừa khi thấy một đường chỉ báo hướng lên trên. Điều này biểu thị rằng sức mạnh của hướng đi xuống đang tăng chứ không phải tăng giá. Lúc đường –DI cắt lên phía trên đường +DI sẽ là tín hiệu bán. Bạn có thể có suy nghĩ rằng breakout hướng xuống cắt qua đường hỗ trợ sẽ chỉ diễn ra trong ngắn hạn thôi, thế nhưng theo hệ thống ADX chỉ ra thì bạn chớ nên hy vọng hão huyền nữa mà hãy bán ra và rời khỏi cuộc chơi lúc này thôi.
Áp dụng chỉ báo ADX
Thật không may, bạn sẽ dễ gặp các điểm giao cắt nhiễu gây băn khoăn khi quyết định. Đây chính là lý do bạn nên sử dụng thêm các chỉ báo khác cùng với chỉ báo ADX để xác nhận, kiểm chứng lại (chẳng hạn như chỉ báo MACD hay nhận biết dấu hiệu lặp lại).
Kết luận
Trên đây là một số kiến thức về chỉ báo định hướng trung bình ADX, cách tính chỉ báo ADX cũng như cách áp dụng chỉ báo ADX vào giao dịch Forex. Topbroker hy vọng bài viết này sẽ giúp các nhà đầu tư có thêm công cụ hỗ trợ cho quá trình giao dịch của mình.
Đọc thêm: Tổng Hợp Các Lệnh Trong Forex | Ưu Nhược Điểm Các Lệnh Và Cách Sử Dụng
