Tâm lý giao dịch thường ít được quan tâm hơn các chiến lược, chuyện đó cũng dễ hiểu vì lĩnh vực tâm lý có vẻ mơ hồ và khó áp dụng nhanh gọn lẹ như những chỉ báo gắn vào MT4. Nhưng dù cho bạn muốn hay không, thì tâm lý vẫn là yếu tố lớn nhất ảnh hưởng đến sự thành bại trading của bạn.
Trên tinh thần mở rộng lĩnh vực tâm lý giao dịch hôm nay mình muốn chia sẻ một chút về 4 chức năng tiếp nhận thông tin của con người, nói cụ thể hơn là trader. Tất cả mọi người trên quả đất này sẽ sử dụng 4 công cụ tâm lý này trên để thu thập thông tin và giữa chúng có sự khác biệt rất lớn. Nói riêng về lĩnh vực trading thì sự khác nhau này sẽ tác động đến cách đánh giá của trader đối với biểu đồ giá và cả cách ra quyết định.
Không dài dòng hơn nữa, mình vào bài luôn nhé!
Nội dung bài viết
Giác quan hướng ngoại
Đây là chức năng dễ hiểu nhất. “Giác quan” tức là 5 giác quan thường được biết đến: Thính giác, thị giác, khước giác, xúc giác, vị giác. Chức năng giác quan hướng ngoại cho phép bạn hiểu rõ được những gì thế giới vật lý đang thực sự chuyển động xung quanh. Bạn nhìn vào chiếc bút chì, bạn thấy rõ được màu sắc của nó, bạn cảm nhận được độ nặng của cây bút, bạn thấy được từng vết xước trên thân bút. Lấy thẳng ví dụ thực tiễn vào trading, nhìn vào biểu đồ, bạn nhanh chóng nắm bắt được chiều dài ngắn của thân nến, bạn tìm ra được những khu vực giá đi ngang,… Đó là chức giác quan hướng ngoại.
Giác quan hướng nội
Chức năng tiếp theo vẫn là giác quan, tức là cũng 5 giác quan thông thường nhưng lần này là hướng nội. Giác quan hướng nội giúp bạn cảm nhận được những thông tin nằm ở quá khứ. Bạn nhìn vào cây bút trên nhưng bạn lại nhớ lúc mới mua cây bút này nó mới như thế nào với từng góc cạnh còn vẹn nguyên. Cũng như trading, với giác quan hướng nội, nhin vào chart hiện tại nhưng bạn lại nhận ra được sự thay đổi to lớn của biểu đồ so với cách đây một ngày trước, tháng trước hay xa hơn nữa. Giác quan hướng nội giúp trader nhìn nhận “lịch sử” một cách chính xác. Có thể bạn sẽ nói rằng chức năng đối với trading là vô ích bởi vì giá sẽ lưu lại, chỉ việc back test là được. Không phải như thế, giác quan hướng nội giúp người dùng hiểu được sự khác biệt giữa hiện tại và quá khứ một cách xuất sắc chứ không phải lưu lại ký ức.
Trực giác hướng ngoại
Giờ chúng ta sẽ nói đến trực giác, trước hết là trực giác hướng ngoại. Khác với 5 giác quan thông thường, trực giác thường được đến là giác quan thứ 6, thứ 7, thứ 8 gì đó. Thực ra không có gì huyền bí cả, đơn giản là những người dùng trực giác thường ít tin vào những gì họ nhìn, nghe, ngửi, nếm. Họ tìm thấy những thông tin đằng sau chúng. Ví dụ, cũng với cây bút chì, trực giác hướng ngoại sẽ cho bạn biết vài cách dùng cây bút này không chỉ là viết, có thể là kẹp vào sách như book mark, hoặc để… ném phi tiêu khi rỗi tay. Áp dụng vào trading, với chức năng này, bạn sẽ nhìn thấy biểu đồ hoàn toàn khác với những gì được hiển thị. Bạn có thể nhận ra rằng, tại sao không đường trung bình để đo… dao động. Hoặc Bollinger kết hợp với Price Action là một ý tưởng tuyệt vời đấy chứ. Nói chung trực giác hướng ngoại là chức năng sáng tạo.
Trực giác hướng nội
Cuối cùng, trực giác hướng nội. Mặc dù cũng là trực giác nhưng bởi vì tính chất hướng nội nên chức năng dù vẫn thấy được những điều ẩn đằng sau nhưng không hề sáng tạo như trực giác hướng ngoại mà lại chú tâm vào tìm những ý nghĩa sâu sắc đằng sau. Bạn nhìn vào xu hướng giá hiện tại nhưng trong đầu là bức tranh cho thấy giá sắp đảo chiều lắm rồi, đó chính là trực giác hướng nội. Nhìn vào cây bút chì nhưng người dùng trực giác hướng nội lại nghĩ đến ý nghĩa của nó đối với giáo dục.
Tạm kết
Có thể bây giờ bạn sẽ thắc mắc là chức năng nào là tối ưu nhất. Nói thật luôn là chức năng nào cũng quan trọng cả. Mặc dù mỗi người sẽ trội hơn ở một chức năng nào đó, nhưng bạn phải cải thiện những chức năng không phải sở trường. Giác quan hướng ngoại giúp bạn hiểu rõ chuyện gì đang thực sự xảy ra. Giác quan hướng nội giúp bạn so sánh được với quá khứ. Trong khi đó Trực giác hướng nội sẽ cho bạn biết bạn nên làm gì nếu giá thay nhanh chóng, và bạn quyết định sáng tạo theo Trực giác hướng ngoại để thực hiện cú giao dịch.