Trader có cần phải trở thành một Albert Einstein hay một Picasso để trade thành công? Có lẽ không có câu trả lời nào là đúng hoàn toàn, Trading cần một chút gì đó của cả 2 lĩnh vực, bạn sẽ cần sự hỗ trợ của cả nghệ thuật và khoa học, và như vậy có lẽ sẽ tốt hơn.
Nội dung bài viết
Trading là khoa học
Khoa học bắt đầu từ một lý thuyết, dựa trên sự quan sát và sau đó suy luận để chứng minh hay bác bỏ lý thuyết đó. Công việc của một Trader là dành thời gian nghiên cứu về các tín hiệu mà bạn phát hiện trên thị trường, thử backtest các tín hiệu đó trong quá khứ để xem nó có thực sự hiệu quả trước khi đem ra ứng dụng thực tế. Bất kì khi nào bạn tìm được một yếu tố mới mẻ và tìm cách để kiểm định yếu tố đó trên chart, đó là việc mà bạn đang ứng dụng các nguyên tắc khoa học vào trong công việc Trading.
Khoa học cũng là việc đi tìm các nguyên lý trong một môi trường tưởng chừng như hỗn loạn. Sau khi bạn backtest và tìm ra hệ thống giao dịch cho riêng mình, bạn áp dụng chiến lược đó vào môi trường thực tế. Thông qua việc quan sát và phân tích, bạn nhận diện được một tín hiệu đúng với những gì bạn đã từng nghiên cứu và bạn ra quyết định. Những mô hình đó có thể là trendline, các indicator, price action, lý thuyết sóng, phân tích cơ bản v.v…
Nhưng khi đào sâu về bản chất của Trading, bạn biết rằng bản chất của thị trường chỉ là hoạt động mua và bán, là sự đấu tranh giữa cả 2 bên cung và cầu. Có nghĩa là, bên dưới những mô hình mà bạn quan sát đó, bạn phát hiện yếu tố lèo lái thị trường là cảm xúc và tâm lý của thị trường. Và bạn biết là không có công cụ nào có thể đo lường được điều đó.
Trading lúc này có chỗ cho một lĩnh vực mà nhà khoa học nào cũng ngán ngẩm, nghệ thuật.
Trading cũng là nghệ thuật
Nghệ thuật được định nghĩa bởi sự sáng tạo độc đáo, vượt xa những giới hạn từ quá khứ. Nghệ thuật cho bạn cảm giác thú vị vì nó khiến bạn thấy mọi thứ đều mới mẻ. Để sáng tạo, bạn phải đi tìm một con đường riêng, khác biệt so với lề lối cũ, và ở điểm này nghệ thuật có liên quan rất nhiều đến Trading. Mỗi Trader, cuối cùng sẽ tìm cho mình một phương pháp phù hợp với tính cách của mình nhất, dù mọi Trader đều có những hiểu biết chung về thị trường và kiến thức giao dịch.
Cũng có một góc nhìn khác về bản chất nghệ thuật trong Trading là khả năng trực giác trong giao dịch. Ở đây, các Trader có khả năng vận dụng những quy luật phức tạp của hệ thống và kinh nghiệm giao dịch qua nhiều năm quan sát thị trường để đi tìm điểm vào phù hợp, đôi lúc nằm ngoài cả hệ thống giao dịch. Người có khả năng vận dụng được khả năng này là người đã nắm bắt được thị trường, họ biết khi nào nên vào lệnh và khi nào cần phải rút lui.
Trading không chỉ là nghệ thuật hay khoa học, mình nghĩ đó là sự kết hợp tổng hòa của cả hai lĩnh vực. Giống như trong âm nhạc, bạn cần phải hiểu nhạc lý để biết cách chơi, nhưng nếu muốn chơi nhạc ở mức chuyện nghiệp, bạn phải hiểu cách vận dụng và kết hợp những kiến thức của mình sao cho linh hoạt nhất có thể.
