Trading là một cách thể hiện con người của chính mình với thế giới. Chẳng phải bạn đang làm điều đó mỗi ngày đó sao? Bạn được tự do lựa chọn cách bạn tiếp cận với thị trường. Bạn có thể là người thích đi ngược đám đông – Contrarian Trader; bạn cũng có thể là người thích trade theo trend – Trend Follower; hoặc bạn có thể là một Swing Trader hay Scalper.
Số lượng phong cách giao dịch trong Trading mình tin rằng cũng nhiều như số lượng các thể loại nghệ thuật mà chúng ta từng biết.
Mỗi Trader là một cá nhân đặc biệt
Nội dung bài viết
Vì sao mỗi lệnh giao dịch đều là duy nhất – một ví dụ thực tế
Tại sao mỗi lệnh giao dịch đều khác biệt? Chúng ta thử làm một giả thiết đơn giản như sau. Khi giá tiếp cận các vùng hỗ trợ từ phía bên trên, dễ hiểu khi một Trader kỳ vọng sẽ thấy vùng hỗ trợ sắp tới sẽ là một cơ hội giao dịch quan trọng để bạn đặt lệnh. Nhưng làm thế nào và khi nào thì bạn có thể đặt được lệnh giao dịch đó? Trader chỉ cần đặt 1 lệnh hay nhiều lệnh giao dịch trong vùng hỗ trợ mà ta nhắm đến. Bạn nhìn chart bên dưới:
Từ chart này, nếu mình hỏi 10 Trader khác nhau, họ thường sẽ có 10 cách vào lệnh khác nhau. Hoặc bạn có thể tự nghĩ rồi hỏi người bạn bên cạnh xem nên vào lệnh ở những cơ hội nào? Bạn sẽ trade tất cả cơ hội này, hay chỉ chọn một vài cơ hội trong số chúng? Có những cơ hội nào không được đánh dấu mà bạn muốn đặt lệnh không? Trong chart này, có bao nhiêu cơ hội mà bạn sẽ giao dịch?
Những câu hỏi như trên thoạt trông có vẻ trống rỗng, nhưng hãy nghĩ cho kĩ, bạn luôn tự hỏi câu hỏi tương tự như trên trong mọi thời điểm mà bạn trade. Không may là, trong hầu hết trường hợp chúng ta không hề tôn trọng câu hỏi đó và đó là nguyên nhân Trader mắc phải sai lầm. Đây cũng là điểm phân biệt lớn giữa người giỏi và kẻ thua cuộc (hoặc chưa kiếm được lợi nhuận liên tục). Và điều này cũng dẫn chúng ta đến vế sau của tiêu đề… lời nguyền của bông súp lơ.
Việc này thì liên quan gì đến súp lơ?
Như Daniel Dennett mô tả vị của bông súp lơ trong cuốn sách của ông “Intuition Pumps”, mỗi một bông súp lơ sẽ có vị khác nhau ở những thời điểm khác nhau. Câu chuyện thi vị này cũng giống như một câu nói của triết gia Hy Lạp cổ đại Heraclitus: “Không ai tắm 2 lần trên cùng một dòng sông”, và cũng tương tự theo cùng một cách, bạn không thể trade 2 lần giống nhau.
Thậm chí cũng cùng một Trader nhưng bạn cũng sẽ có những cách vào lệnh khác nhau ở những thời điểm khác nhau hoàn toàn. Trở lại ví dụ ở trên, có vẻ như có rất nhiều cách để nhìn vào thị trường và trade nhiều cách khác nhau. Bạn có thể trade khi giá đảo chiều với 1 nến, hoặc bạn có thể đợi thị trường sideway nhiều hơn trước khi vào lệnh, hoặc cũng có thể bạn muốn chờ cho giá đi xa một chút để xác nhận xu hướng bạn muốn v.v… Sau cùng, điều quan trọng nhất là cách mà bạn giao dịch vì mỗi cú trade đều hoàn toàn khác nhau.
Chìa khóa nằm ở việc làm thế nào để bạn chiến thắng lâu dài – một trading system?
Đừng bao giờ đi ngược lại nguyên tắc của bạn
Cách duy nhất để hóa giải bài toán khác biệt trong từng lệnh trade đó là bạn phải có một trading system đã được chứng minh khả năng kiếm được lợi nhuận. Điều này không quá khó. Điều thực sự khó là cần có thời gian để bạn làm chủ một hệ thống giao dịch. Bạn cần có đủ thời gian để tìm hiểu làm cách nào để mình tuân thủ đúng các quy tắc vào lệnh và cố gắng để cải thiện tốt hơn mỗi ngày.
Chỉ sau đó, bạn mới có thể trở thành “Trader in the zone” và làm chủ được kỹ năng giao dịch của mình. Và kỷ luật là phần quan trọng nhất trong giai đoạn này, cho đến khi bạn chưa có được một nền tảng vững chắc – tốt hơn hết hãy ghi lại tất cả mọi thứ, để chắc chắn bạn không trade một cách mù quáng.
Thay cho câu kết luận – và dành cho những ai vẫn chưa hiểu vị của bông súp lơ?
Là một Trader, bạn sẽ luôn bị cám dỗ nhiều lần để phá vỡ quy luật mà bạn đặt ra. Vì mỗi cơ hội đều khác nhau và sự hấp dẫn của lợi nhuận, bạn sẽ chấp nhận thay đổi luật chơi của chính mình để trade nhiều hơn, để rồi bạn cảm thấy hối hận vì sao mình lại đặt lệnh giao dịch đó.
“Lời nguyền của súp lơ” là sự cám dỗ khi bạn muốn thử một hương vị nào đó mới mẻ – dù nó có tốt hay xấu, bạn cũng đã sai lầm khi phá bỏ luật chơi. “Lời nguyền của súp lơ” cũng xuất hiện khi bạn thay đổi từ hệ thống này sang hệ thống khác.
Vì thế, cũng không có gì ngạc nhiên khi dân Tây có một thành ngữ nói về một Trader giỏi là “one trick pony” – tạm dịch: một con ngựa đua giỏi chỉ cần biết 1 mánh. Bạn càng gắn bó với những gì có hiệu quả, cơ hội chiến thắng của bạn sẽ càng được cải thiện.
